آشنایی با نحوه اجرای رنگ پلی اورتان به دلیل شاخصه‌های منحصر به فرد این رنگ اهمیت زیادی دارد. این رنگ برای رنگ کاری مصنوعات چوبی یکی از بهترین انتخاب‌ها محسوب می‌شود. زیرا مقاومت مکانیکی و شیمیایی پلی اورتان چوب بسیار بالا بوده و روی کیفیت نهایی چوب اثرگذار است. در این مقاله از گروه سپیدار چوب با اجرای این رنگ پرکاربرد در صنایع چوب آشنا خواهیم شد.
آشنایی با رنگ پلی اورتان:
قبل از آغاز آموزش استفاده از این رنگ باید درباره رنگ پلی اورتان اطلاعات داشته باشیم. این رنگ‌ها به سه دسته اصلی:
- آسترهای پلی اورتان
- رنگ‌های پلی اورتان ( یا همان پوشش اصلی )
- کیلرهای پلی اورتان
تقسیم می‌شوند.
هر کدام از این انواع رنگ مصارف مخصوص به خود را نیز فرآیندهای رنگ کاری دارند. با این همه پوشش‌های پلی اورتان دو جزئی به عنوان وجه مشترک همه‌ی این انواع مختلف به شمار می‌رود. دو جزء اصلی این رنگ نیز اعم از:
- بخش اصلی رنگ پلی اورتان یا بخش بر پایه رزین الکریلیک
- هاردنر یا خشک کن رنگ بر پایه ایزوسیانات
می‌باشد. دلیل استفاده از هاردنر در این رنگ آن است که به تنهایی در مجاورت هوا خشک نمی‌شود. بنابراین در اجرای رنگ پلی اورتان باید به این موضوع نیز توجه کرد. پیوندهای دو جزئی ایجاد شده در این رنگ نفوذناپذیری بالایی در مقابل رطوبت به آن می‌دهند. همچنین خط و خش پذیری چوب با استفاده از این رنگ کاهش پیدا می‌کند. بنابراین ساخت درب چوبی پلی اورتان و درب اتاقی پلی اورتان و درب مدرن پلی اورتان بسیار رایج است.
چگونگی نحوه اجرای رنگ پلی اورتان:
بعد از آشنایی با ماهیت این رنگ و انواع آن چگونگی اجرای آن را نیز در این بخش خواهیم گفت. برای اجرا نمودن رنگ‌های پلی اورتان باید چند مرحله را به ترتیب انجام داد. طی کردن این پروسه باعث دستیابی به نتایج بی‌نقص و ماندگاری از این رنگ می‌گردد. این رنگ‌ها عبارتند از:
1- آماده کردن سطح کار:
در حالت کلی برای هر نوع رنگ کاری روی چوب باید سطح زیر کار آماده شود. این آمادگی شامل از بین بردن تمام آلودگی‌های روی چوب اعم از:
- گرد و غبار
- لکه‌های رطوبت ایجاد شده روی چوب
- لکه‌های روغن
می‌باشد. بعد از تمیز کردن چوب مورد نظر باید به کمک یک سنباده زبر تمام ناهمواری‌های آن را از بین برد. بعد از انجام این مراحل قطعه چوبی مورد نظر برای رنگ کاری با پلی اورتان آماده است.
2- اجرا نمودن آستر:
دومین مرحله از اجرای رنگ پلی اورتان اجرای کردن آستر آن می‌باشد. این آسترها به نام پرایمر پلی اورتان نیز مشهور هستند و دارای فوم رنگی می‌باشند. از این رو سطح چوب را اشباع کرده و به کاهش مقدار رنگ مصرفی کمک می‌کنند. از طرفی به کار بردن آستر باعث یکپارچه شدن هر چه بیشتر سطح کار حین رنگ کاری می‌گردد. با اجرا کردن آستر کیفیت و تراز بودن لایه‌های بعدی رنگ نیز افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا می‌کنند. برای اجرای آستر می‌توان از اسپری هوا یا پیستوله‌های رنگ پاش استفاده نمود. آسترهای پلی اورتان شفاف را سیلر پلی اورتان می‌نامند و برای نمایش هرچه بیشتر رنگ چوب به کار می‌رود. نکته مهم در خصوص آستر نیاز به سمباده کشی آن بعد خشک شدن عمقی می‌باشد. بنابراین در این مرحله از اجرای رنگ پلی اورتان باید مجددا از سنباده استفاده گردد.
3- اجرا نمودن رنگ پوششی پلی اورتان:
استفاده از رنگ‌های پلی اورتان ارتباط بسیار زیادی به شیوه ترکیب آن‌ها دارد. برای ترکیب این رنگ باید از نسبت‌های وزنی مناسبی از آن و تینرهای مخصوص این رنگ استفاده کرد. تینرهایی که برای رنگ پلی اوتان مناسب هستند الکل ندارند. همچنین این تینرها به صورت خاص برای به کار رفتن در رنگ‌های پلی اورتان فرموله شده‌اند. بنابراین هرگز نباید از تینرهای فوری به عنوان حلال رنگ پلی اورتان استفاده نمود. بعد از اینکه به کمک تینر رنگ رقیق شد باید بخش دوم یعنی هاردنر به آن اضافه شود. این شیوه از آماده سازی رنگ پلی اورتان علاوه بر چوب روی فلز نیز کارآمد است.
4- پیاده‌سازی پوشش پلی اورتان:
برای پیاده‌سازی کردن پوشش‌های پلی اورتان سه شیوه‌ی مختلف وجود دارد. یکی از بهترین روش‌ها برای اینکار نیز استفاده از پیستوله رنگ پاش یا اسپری هوا است. پیستوله علاوه بر ان که اجرای رنگ کاری را بالا می‌برد موجب افزایش کیفیت آن نیز می‌شود. به کمک این ابزار مفید رنگ کاری بی‌نقص و یک نواختی روی سطح چوب ایجاد می‌شود. شیوه‌های دیگر اجری رنگ پلی اورتان روی چوب اعم از:
- استفاده از قلم مو و غلطت
- استفاده از دستمال‌های پارچه‌ای
می‌باشد. البته از قلم مو و غلظت بیشتر برای لکه گیری نمودن توسط این رنگ استفاده می‌شود. این دو ابزار در رنگ کاری اصلی ایجاد رد کرده و سرعت پیشبرد کار را نیز کاهش می‌دهند. دستمال نیز برای ظریف کاری یا رنگ کردن قطعات کوچک چوبی با پلی اورتان استفاده می‌گردد. در زمان انتخاب پارچه دقت کنید که هیچ پرزی روی آن وجود نداشته باشد و تمیز و بدون آلودگی باشد. در غیر این صورت روی تمیزی و کیفیت رنگ پلی اورتان اثر منفی می‌گذارد.
زمان لازم برای خشک شدن رنگ پلی اورتان:
بعد از اجرای رنگ پلی اورتان باید بدانیم خشک شدن آن چقدر طول می‌کشد. رنگ‌های پلی اورتان به 7 تا 8 ساعت زمان برای خشک شدن سطح نیاز دارند. همچنین برای اینکه این رنگ‌ها عمقی نیز خشک شوند باید حدودا 7 روز صبر نمود. همچنین این بازه برای قطعاتی که در محیط بسته باشند تا 10 روز نیز خواهد رسید. بعد از گذشت این مدت رنگ پلی اورتان کاملا سخت و ضد خش خواهد شد. پلی اورتان در رنگ‌های مشکی- سفید و شفاف در بازار موجود بوده و به فروش می‌رسد.
سخن پایانی:
آشنایی با نحوه اجرای رنگ پلی اورتان با توجه جایگاهی که دارد حائز اهمیت می‌باشد. این رنگ‌ها ضد خط و خش و ضد آب هستند و در برابر اشعه UV نیز مقاوم هستند. تمام این شاخصه‌ها موجب شده تا از این رنگ به عنوان یک لایه محافظتی روی محصولات چوبی استفاده شود. سوالات و نظرات خود در خصوص اجرای این رنگ را با ما در گروه سپیدار چوب در میان بگذارید.
